Shiitake(Şitaki) Mantarının Faydaları
Shiitake mantarları, Çin tıbbının gençlik ve uzun ömür sembolü olarak yıllardır vazgeçilmeyen bir parçası olarak görülüyor. Lezzet olarak olarak da kendine has bir tadı olan bu egzotik mantarın popülaretesi arttıkça sağlık ve güzellik için faydaları da araştırılıp, popülerlik kazanmış.
B12 vitamini, B6 vitamini, pantotenik asit, folat, niasin ve kolinin gibi mükemmel kaynaklara sahip olan bu mantar türü ayrıca bakır, çinko, manganez ve selenyum gibi mineralleri de yoğun olarak barındırır. Yenilebilir bu mantar, iyi bir D vitamini ve diyet lifi kaynağıdır.
Shiitake Mantarının 100 Gramındaki Besin Değerleri
Hizmet boyutu | 100 gram |
Porsiyon Başına Miktar | |
Kaloriler 34 | |
Toplam Yağ 0.5g | % 1 |
Doymuş Yağ g | N / A |
Kolesterol mg | N / A |
Sodyum 9 mg | 0% |
Toplam Karbonhidrat 6.8 g | % 2 |
Diyet Lif 2.5g | % 10 |
Şeker 2.4g | |
Protein 2.2g | % 4 |
% 2 demir |
#1 Shiitake Mantarının Cilt İçin Faydaları
İyi bir besin kaynağı olarak bu mantar türünün cilt sağlığı için de faydaları bulunmaktadır.
Genç Görünümlü Cilt Sunuyor
Bir araştırmaya göre, Siitake mantarı ekstraktının cilde uygulanması cilt dokusunun beslenmesini sağlayarak genç görünmesini sağlıyor. Doğal hidrokinon ikamesi olan kojik asidin yoğun olarak bulunan bu mantar çeşidi, yaşllılığa bağlı lekeleri ve yara izlerinin azaltarak cildi aydınlatır. Böylece yaşlanmayı geciktirir ve cildin genç ve parlak tutar.
Cilt İnflamatuar Durumlarını Tedavi Ediyor
Antioksidan özellikleri ile dikkat çeken Shiitake, ayrıca cildi olumsuz etkileyen iltihaplarla savaşma yeteneğine de sahip. Rosacea (Gül hastalığı), akne ve egzama dahil olmak üzere çeşitli anti-enflamatuar durumların oluşmasını engelleyebilir ve tedavi edebilir.
D vitamini ve selenyumun yanı sıra antioksidanların varlığı cildinizi çevresel koşulların tetiklediği zararlardan korur.
#2 Shiitake Mantarının Sağlığa Faydaları
Lentinan ile Bağışıklığını Güçlendirir!
Sağlıkla ilgili her konuda önce uzman bir hekime danışmanız gerektiğini belirterek, doktorunuzun uygun görmesi halinde diyetlerinize bu minik şemsiyeleri ekleyebilirsiniz. Sadece Shiitakemantarının gövdesinde bulunan Lentinan bileşiği, tıp dünyasında kanserle savaşan ilaçların bağışıklık sistemi üzerindeki etkisini arttırmak için kullanılmaktadır.
*Lentinan, meme, mide, prostat kanseri ve HIV hastalarının tedavilerinde kullanılan ilaçlarla birlikte verildiğinde etkisini artırdığı ve iyileşme kaydedildiği belirtilmektedir.
Araştırmalar, yenilebilir mantarların enfeksiyonlarda mücadelede, reçetelenen iilaçlardan daha etkili olabileceğini göstermiştir. Araştırmalar, HIV enfeksiyonları gibi gripten mezara kadar çeşitli sağlıklı koşullarına karşı güçlü bir mücadele oluşturmak için mantarlardan faydalanabileceğimizi göstermektedir.
Kanserin Oluşmasını ve Yayılmasını Önler
Lentinan ayrıca güçlü bir anti-kanser ajanıdır. Yapılan çalışmalar, kanseri önleme potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda kanser hücrelerinin büyümesini azaltabilir, farklı organlara yayılmasını önler. Bağışıklık sistemini güçlendirerek ve uyararak, mevcut kanserli hücreleri yok etmek için gerekli olan proteinlerin gelişmiş salınımını da tetikler. Shiitake, mide kanserinden muzdarip insanlar için faydalıdır.
Tromboz Riskini Düşürür
Tromboz, kanın pıhtılarının oluştuğu, damarları tıkayan ve kan akışını engelleyen ciddi bir tıbbi durumdur. Bu rahatsızlık genelde bacaklarda meydana gelir ve kendisini şiddetli ağrı eşlik eder. Araştırmalar bu mantarların yağ şeklinde kullanılmasının durumu hafifletebileceğini göstermektedir. Düzenli kullanılması halinde, trombozun başlamasıyla ilişkili riski ortadan kaldırabilir.
Demir Eksikliğini Azaltır ve Önler
Özellikle kadınlarda sıkça karşılaşılan demir eksikliği, yorgunluk ve anemiye neden olabilir. Shiitake mantarları, sağlık için elverişli olan iyi demir ve mineral kaynaklarıdır. Adet dönemlerindeki diyetlerine bu mantarı dahil edilmesi bu riski hafifletir. Araştırmalar, hamile kadınların, demir gereksinimlerini karşılamak için bu mantarları uygun şekilde pişmiş formda kullanabileceklerini göstermektedir. Hamileyken ve/veya emzirirken doktorunuza danışmadan kullanılmamalıdır. Çünkü bu mantarlara alerjik ve toleranssız olabilirsiniz.
Diyetler İçin Düşük Kalorili Bir Besin
Yoğun lifli ve düşük kalorili Shiitake mantarları, diyetleriniz için harika seçim olabilir. Gün içerisinde sizi hem tok tutar hem de lif yönünden eksik diyetlerdeki kabızlık sorununu ortadan kaldırır. Kolesterol seviyesini de düzenleyerek ileri yaşlardaki diyetlerde harika bir beslenme çeşidi olur.
Sindirim Sistemini Güçlendirir
İyi bir diyet lifi içeren bu mantarın 100 gramını tükettiğinizde, günlük ihtiyacınızın %10’unu, yani 2.5 gram tüketmiş olursunuz. Sindirim sistemini güçlendirmek ve kabızlık gibi problemlerin oluşmasını önlemede etkili şekilde çalışır.
Diş Çürüklerini (Kavite) Önler
Shiitake mantarının dişler üzerindeki etkisi hakkında yapılan bir ön araştırma, bu mantarın düzenli alımının kavite oluşma ihtimalini azaltabileceğini belirtiyor. Çalışma laboratuvar kouşullarında fareler üzerinde gerçekleştirilirken, kavite sorunu için umut ışığı tutuyor.
Şeker Hastaları İçin İyi
Önceki maddeler bahsetttiğimiz gibi bu mantarlar bol miktarda lif içeriyor. Besin değerleri tablosunda paylaştığımız gibi ihmal edilebilir seviyede şeker barındırıyor. Bu, şeker hastalarının şeker seviyelerinin yükselmesini önlemesine yardımcı olur. Ayrıca açlık sancılarını da uzak tutar.
Otoimmün Bozukluklarla Mücade Eder
Shiitake, hepatit B ve HIV de dahil olmak üzere çeşitli virüslerin tetiklediği bir dizi otoimmün rahatsızlıkla mücadele edebilecek kadar güçlü olduğu bilinmektedir. Japonya’da test tüpü koşullarında yapılan çalışmalara göre, Shiitake mantarı ekstreleri HIV tarafından enfek olan hücrelere karşı mevcut anti-HIV ilacı olan AZT’den daha güçlüdür. Yine bir başka çalışma, bu mantarlarda bulunan LEM ligninlerinin, HIV hücrelerinin T hücrelerinin çoğalmasını ve zarar görmesini önleme potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir. Aynı ligninler ayrıca hücreleri Herpes simplekes tip I ve II’nin neden olduğu zararlardan koruma potansiyeline sahiptir.
Shiitake Mantarları Nasıl Seçilir?
Shiitake mantarlarının kökeni Asya olduğu için en taze ve en verimli halini Asya kökenli mağazalarda bulabilirsiniz. Türkiye’de ise daha çok kurutulmuş ve öğütülmüş halleriyle internette satılırken, taze hali Migros mağazalarında zaman zaman satışa sunulmaktadır.
Taze satın alma imkanınız varsa mutlaka temiz, dolgun ve sert olanları tercih edin. Buruşuk ve sümüksü yapıda olanlar zararlı olabilir.
Shiitake Mantarları Nasıl Saklanır?
Bu mantarları saklamanın en ideal yolu, ağzı kapalı olacak şekilde kağıt torbalarda saklamaktır. Taze haliyle dondurucuya kesinlike koymayınız.
Derin dondurucuda saklanmak isteniyorsa kurutulmuş ve üzerinde nem olmadığından emin olun. En ufak nem varlığı tüm çabalarınızı mahvedecektir. Hava geçirmez, kapalı bir kapta saklayın ve dondurun. Kurutularak dondurucuya konulmuş Shiitake mantarı 6 ila 12 ay boyunca tazeliğini koruyacaktır.
Shiitake Mantarları Nasıl Temizlenir?
Mantar yüzeylerinin aşırı derecede gözenekli olmasından dolayı aşırı miktarda suya maruz bırakmamanız tavsiye edilir. Çok fazla su onları ıslak bırakacaktır. Bu nedenle mantarları en az suyla temizleyin ve ardından temiz bir havluyla fazla suyunu yok edin. Suyla daha az temas ettirmek için nemli bir havlu kullanabilirsiniz. Kalan su var ise kuru havlu kullanabilirsiniz.
Soğutulmuş veya donmuş mantar kullanıyorsanız, kuru olup olmadıklarını kontrol edin. Bu gibi durumlarda, yarım saat suya batırılmalarına izin verin. İyice süzün ve fazla suyu kağıt havlu veya kuru havlu ile kurulayın.
Shiitake Mantarları En Verimli Nasıl Pişirilir?
Mantar pişirmenin birçok yolu varken, lezzetini ve besin değerlerini koruyarak pişirmenin en iyi yolu orta ateşte bir tavadan maksimum 7 dakika sote etmektir. Mevsimi olan sebzeleri de bu mantarla birlikte kullanabilirsiniz. Shiitake mantarını farklı şekilde kullanmak isterseniz.
- Bu mantarı çorbanıza ekleyebilirsiniz.
- Sarımsak ve soğanla sote edin. Az yağlı tavuk için üst kısımlarını kullanın.
- Makarnalarınızda kullanabilirsiniz.
- Domates, soğan, havuç, biber ve Shiitake mantarı kullanarak salata yapabilir. Limon ve karabiber sosu ile lezzet katabilirsiniz.
HIV araştırması ile ilgili kaynak: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10503166